Elke maand gratis nieuwsbrief:

Zij zagen Oorlog op de boerderij

11 september 2022
Ksenia - algemeen, Zij zagen oorlog
Theatervoorstelling Zij zagen Oorlog op de boerderij. Op de voorgrond de iconische telefoon uit de voorstelling met in de achtergrond de 70 (nog lege) stoelen en daarachter landbouwvoertuigen in de ondergaande zon.

Theatervoorstelling Zij zagen Oorlog op de boerderij, in een boerenhal vol landbouwwerktuigen in de ondergaande zon. Het overkwam me gisteren bij theaterfestival Toeren bij de Boeren in Houten / Wijk bij Duurstede. Het was magisch. 

Om half tien in de ochtend werden we hartelijk ontvangen door Cor en Jesse Bongers. Ze hadden het melken – en andere werkzaamheden – erop zitten en lieten zich door mij van de koffie halen. De warme ontvangst vond ik veelzeggend, aangezien ik al met twee auto’s in hun hal tussen al die voertuigen stond en wij daar aan het meten waren hoe we ons theater zouden opbouwen. 

Trekkers en landbouwvoertuigen op de boederij en daar tussen een theater met licht en stoelen.

“Mijn familie is altijd boer geweest, hebben nooit wat anders gedaan”, aldus Cor met zoon Jesse naast zich. Twee generaties boer, uit een familie met een lange boerenhistorie, in deze tijd. Ga er maar aan staan.

De voertuigen en karren werden in een rij neergezet om zoveel mogelijk licht buiten te houden en om publiek de ruimte te geven. Terwijl wij op “Locatie 5” ons theater tussen stro- en hooibalen opbouwden, begonnen op andere podia de eerste voorstellingen. 

Een nieuw leven op de boerderij

Plots was er enige dynamiek. Een koe ging kalveren dus beide heren moesten uit de rij voertuigen de zorgvuldig geparkeerde trekker en veewagen halen. Jullie spelen om 14.30 uur, toch? Maak je geen zorgen, we zijn ruim op tijd terug.” Het was Jesse die ons vanaf de grote trekker informeerde. 

Als boer word je geleefd door je vee. Dat merk je op zo’n moment. Er wordt gekalfd dus alles moet aan de kant. Dat is de consequentie van het boer zijn. “Het is een manier van leven” aldus Cor. 

In die dynamiek heb je een theaterfestival op je terrein en wordt er in je schuur van alles opgebouwd. En dan op zo’n moment nog het inzicht hebben om de theaterploeg te informeren over de gebeurtenissen en de planning. Ik vind dat fascinerend. 

Ksenia speelt theatervoorstelling zij zagen oorlog op de boerderij. Ze staat op de foto in het licht met een grote bos gele klaprozen en blauwe korenbloemen.

Met zulke gastheren, op zo’n mooie plek en op zo’n gaaf festival, kon ik niets anders doen dan het maximale uit mezelf halen. Er waren bezoekers uit de buurt en uit de stad Wijk bij Duurstede, maar ook van ver weg: Dalfsen, Raamsdonksveer, Delft, Bilthoven en Arnhem. Ik vond het fantastisch, dank jullie wel!

Deel dit:

Die eerste keer

9 september 2022
Ksenia - algemeen
Die eerste keer vertelt het verhaal van Ksenia's eerste optreden. Op de foto Ksenia met een gitaar in een grote hal in Sneek. Zaterdag speelt ze theatershow zij zagen oorlog op een festival.

Zaterdag speel ik 2 keer mijn theatershow ‘Zij zagen Oorlog’ in Wijk bij Duurstede bij Theater Toeren Bij De Boeren Daar bouwen we een theater in een grote hal. Ik kom met een grote auto vol spullen voor (oa) licht en geluid en een decor natuurlijk. Hoe anders was dat die eerste keer toen ik ergens speelde.

Met alleen een gitaar en teksten trok ik jaren geleden naar Sneek. Ook toen kregen bezoekers kippenvel, aldus de krant hierboven. En aan die optredens heb ik nog altijd goede herinneren.

Maar morgen dus theatershow ‘Zij zagen Oorlog’ in Wijk bij Duurstede. Een voorstelling die je aan het denken zet (Radio 1) van iemand die de belichaming is van de OekraĂŻense oorlog (AD), die tot en met de laatste seconde boeit (Theaterkrant), met aangrijpende liederen (Radio 5) en een angstaanjagende actualiteit (NOS), en die je letterlijk het verhaal in zuigt (aldus talloze bezoekers).

U bent welkom en toegang is helemaal gratis. Met dank aan allerhande sponsors en een kleine groep vrijwilligers die keihard aan het werk is om al die 7 podia op te bouwen en de wandelroutes aan geven en nog meer. En natuurlijk met dank aan al die boeren en buitenlui die kosteloos hun schuren, hallen en energie ter beschikking stellen voor dit prachtige festival.

Wat vinden mensen eigenlijk van Zij zagen Oorlog?
Deel dit:

Joodse liederen in Theater de Stoomfabriek

8 september 2022
Ksenia - algemeen, Liederen uit de Joodse Diaspora
Op 17 september speelt Ksenia Joodse liederen in Theater de Stoomfabriek in Dalfsen. Op de foto's een straatverkoper, een muzikant, een rabbi, een middeleeuwse jood en iemand die vast.

Op 17 September speel ik in het prachtige Theater De Stoomfabriek in Dalfsen mijn muziektheatervoorstelling met Joodse Liederen. Het wordt een feestelijke rondreis door 4000 jaar joodse muziekhistorie. 

Muziektheater

Ik speel liederen in diverse talen, zoals Jiddisch, Hebreeuws, Pools, Jemenitisch Hebreeuws, Russisch, Ladino en OekraĂŻens. Ik vertel over het ontstaan van de talen en de plaats daarvan in de joodse samenleving van nu. Ook heb ik het over de betekenis van de liederen en dat laat ik tijdens het zingen ook zien. Muziektheater in Dalfsen dus, zoals dit:

Het is 1922 in Odessa OekraĂŻne, ook wel Mama Odessa genoemd. De havenstad huisvest het grootste aantal Joden in Oost-Europa. De bevolking zit er doorheen. Ze is moe van een Eerste Wereldoorlog. Moe van een revolutie. En moe van een burgeroorlog die ruim 5 jaar duurde. De mensen op straat hebben geen geld en lijden honger. Een Joodse verkoopster werkt hard om haar bagels te verkopen ….

Vanzelfsprekend heb ik aandacht voor de tweede wereldoorlog. In tegenstelling tot de algemene opvatting dat joden zich zonder slag of stoot lieten vergassen, waren er in met name het oosten van Europa grote groepen Joodse partizanen die zich actief en tot de dood verzetten. Hirsch Glick schreef daar een prachtige hymne bij. Opdat we nooit vergeten.

Van scheldwoord naar thuishaven

Op 17 september speel ik dus Liederen uit de Joodse Diaspora in Dalfsen. Liederen van mensen op de vlucht. Een volk dat lang geen thuis had en ergens moest zien te overleven en dat deden ze met muziek.

Zelf worstelde ik lang met mijn Joodse identiteit. Het was vroeger een scheldwoord, iets waar ik om gediscrimineerd werd, waardoor ik uiteindelijk mijn geboorteland ontvluchtte.

Toen Frénk van der Linden me onlangs in NTR Kunststof op NPO Radio 1 over mijn identiteit vroeg, kon ik er voor het eerst een passend antwoord op geven. Dat heb ik aan de muziek te danken, want daarin vond ik mijn ziel. Wat dat precies is, kon ik moeilijk omschrijven, dus eigenlijk gaf ik een half antwoord. Dat is prima, zo leerde ik van Oma Rozerood, want volgens haar hebben alleen onbelangrijke vragen een duidelijk antwoord.

Kom genieten!

Mijn optreden is onderdeel van de Week van de Kunsten in Dalfsen. Ik speel rond 20.30 uur in De Stoomfabriek. Voor mij speelt ‘Formatie Guus’ en na mij komen nog andere artiesten. Het theater is die avond gratis toegankelijk!

Komt allen en laten we zingen, klappen en van het leven genieten!

Deel dit:

Muziektheatervoorstelling met Joodse Liederen

6 september 2022
Ksenia - algemeen, Liederen uit de Joodse Diaspora

Op 4 September speelde ik op een festival in Dalfsen mijn muziektheatervoorstelling met Joodse Liederen. Ik stond op een prachtige locatie, het was heerlijk weer, de organisatie perfect en het publiek groots. Het werd een feestelijke rondreis door 4000 jaar joodse muziekhistorie.

In totaal speelde ik 11 liederen in diverse talen, zoals Jiddish, Hebreeuws, Pools, Jemenitisch Hebreeuws, Russisch, Ladino en OekraĂŻens. Ik vertelde over het ontstaan van de talen en de plaats daarvan in de joodse samenleving van nu. Ook vertelde ik over de betekenis van de liederen en dat liet ik tijdens het zingen ook zien. Echt muziektheater in Dalfsen dus.

Vanzelfsprekend kwam de tweede wereldoorlog voorbij. In tegenstelling tot de algemene opvatting waarin joden zich zonder slag of stoot lieten vergassen, waren er in met name het oosten van Europa grote groepen Joodse partizanen die zich actief en tot de dood verzetten. Ook de door Hirsch Glick geschreven hymne van de Joodse partizanen kwam daarom voorbij, in het Nederlands. Opdat we nooit vergeten.

Onderstaand ter impressie het lied van de straatarme Joodse straatsverkoopster die in de OekraĂŻense havenstad haar bagels aan de man moet brengen om te overleven. 100 jaar geleden werd de stad Mama Odessa genoemd. De havenstad huisveste toentertijd de grootste populatie joden in OekraĂŻne.

Wil je meer van me zien? Bezoek me dan op een festival of in het theater.

Deel dit:

Laten we het eens over identiteiten hebben

4 september 2022
Ksenia - algemeen, Liederen uit de Joodse Diaspora
Frénk van der Linden vroeg me live op Radio 1 welke identiteit me het meest dierbaar was. Lastig, maar laten we het eens over identiteiten hebben.

Op Radio 1 vroeg Frénk van der Linden me welke identiteit me het dierbaarst is. Hij somde op dat ik een geboren Oekraïense ben, een Russische vader heb, uit een joodse familie kom en uiteindelijk in Nederland mijn thuis vond. Ik vind het een lastige vraag, want wanneer ben je nu eigenlijk iets of voel je daar iets bij? Uiteindelijk was het antwoord voor mij eenvoudig: de Nederlandse identiteit is mij het meest dierbaar, omdat ik hier de vrijheid heb om delen van alle identiteiten te mixen tot wie ik ben.

In een land als Rusland ligt het heel anders, want daar ben je alleen iemand als je in bepaalde hokjes valt. Heb je een kleurtje, dan ben je af. Joods? Ook af.

Dat gold vroeger ook voor OekraĂŻne trouwens. Als Joden zijn we daar niet voor niets uit gevlucht. Sinds de toenadering tot het westen wordt het in OekraĂŻne normaler, maar ze hebben nog best een weg te gaan.

En dat is geen schande.

Nederland deed er zelf honderden jaren over om het land te worden dat het nu is. OekraĂŻne heeft die vrijheid pas een jaar of 30 en moet nog veel ontdekken (en de huidige oorlog gaat daar zeker bij helpen).

Maar ook hier waren joden niet altijd welkom. Sterker nog, joden mochten niet zomaar overal in Nederland wonen. Vandaag herdenken we in mijn woonplaats Zwolle dat het 300 jaar geleden is dat Joden toestemming kregen voor vestiging.

300 jaar zijn er dus Joden in Zwolle. Dat is best lang, al waren ze in de periode 1940-1945 niet zichtbaar omdat degene die niet werden opgepakt ondergedoken zaten bij families die besloten niet onverschillig te zijn.

Ter gelegenheid van 300 jaar Joden in Zwolle speel en acteer ik vandaag in Dalfsen liederen uit de Joodse Diaspora. Liederen van een volk op de vlucht, omdat het lang geen thuis had en uiteindelijk elders een huis moest maken.

Optredens zijn vrij toegankelijk. Hier vind je meer informatie over locatie en tijden.

Deel dit:

301 jaar Joods vestigingsrecht in Zwolle

28 augustus 2022
Ksenia - algemeen, Liederen uit de Joodse Diaspora
301 jaar Joods vestigingsrecht in Zwolle. Ansichtkaart met een pentekening van de Joodse synagoge bij mij om de hoek.

In 1721 mochten Joden zich formeel vestigen in Zwolle. Het is dus 301 jaar geleden dat Joden vestigingsrecht kregen in de hanzestad. De Joodse gemeente in Zwolle staat daar uitgebreid bij stil middels een jubileumfestival dat ruim een week duurt. De meeste activiteiten zijn concerten in de synagoge bij mij om de hoek, maar er zijn ook wandelingen, workshops en historische lezingen.

Om misverstanden te voorkomen: ik speel daar zelf (helaas) niet. Wel kun je me op 4 september met mijn muziektheatervoorstelling ‘liederen uit de joodse diaspora’ vinden op een festival in Dalfsen. Neemt niet weg dat het festivalprogramma er prachtig uitziet. Bezoek het festival!

Update: dat festival in Dalfsen is achter de rug. In deze blog meer informatie over mijn muziektheatervoorstelling ‘Liederen uit de Joodse Diaspora’ in Dalfsen, inclusief een video met een impressie.

Deel dit: