Ksenia – algemeen

Mijn hart huilt voor Oekraïne

24 februari 2022
Categories: Ksenia - algemeen, Oekraïne, Zij zagen oorlog
Mijn hart huilt voor Oekraïne: Russische tanks denderen door mijn geboortestad Kharkov en ik sta audio uit te pakken voor mijn anti-oorlogsvoorstelling Zij zagen Oorlog.

Het geboorteland van mijn vader valt het geboorteland van mijn moeder aan. Een onwerkelijke situatie. Het ene moment sta ik op mijn telefoon beelden te bekijken van hoe Russische voertuigen door mijn geboortestad Kharkov rossen en het volgende moment sta ik buiten een vrachtwagen met audio-spullen voor mijn anti-oorlogsvoorstelling ‘Zij zagen Oorlog‘ te lossen.

Gewone mensen zijn de pineut

Oorlog is vreselijk, voor iedereen. In eerste instantie voor de mensen die er midden in zitten. Dat zijn gewone mensen zoals u en ik. Ze moeten het over zich heen laten komen en het beste ervan zien te maken.

Voor hen is belangrijk dat u laat zien dat u ze niet vergeet. Voorzie uw profielfoto op social media van de Oekraïense kleuren. Vertel de verhalen van de mensen in uw posts en bijdragen. En ga protesteren of doe mee met een vredesmars. Het helpt allemaal, echt.

Ook hier consequenties

Maar ook voor mensen elders in de wereld gaat dit heftige consequenties hebben. Tot wel 60% van het Europese tarwe en diverse granen komen bijvoorbeeld uit de betwiste regio. Veel grondstoffen en energie halen we daar vandaan. De wereld gaat geconfronteerd worden met onmogelijke prijsstijgingen en tekorten. Hoeveel pijn kunnen we hier aan?

Vertrouw niet teveel op de effectiviteit van sancties. De Rijke Russen hebben er rekening mee gehouden en de arme Russen zijn niet anders gewend. Zij hebben in de historie talloze malen bewezen op het tandvlees te kunnen overleven.

Zal ik mijn familie ooit nog zien?

Zelf maak ik mij het meeste druk over mijn familie en vrienden. Mijn Russische oma in Sint-Petersburg is bijna 100 jaar oud. Zal ik haar ooit nog kunnen omhelzen? En mijn vader die daar ook woont. Kan ik ooit nog bij hem op bezoek?

Mijn Joodse familie woont niet meer in Kharkov. In de tweede wereldoorlog kwamen ze om en de rest (inclusief mijn moeder en ik) is door antisemitische Oekraïners weggepest. Daarmee wil ik niet zeggen dat iedereen in Oekraïne antisemitisch is, maar het is wel iets om in de gaten te houden.

Mijn hart huilt voor Oekraïne

Ik ben iedere dag blij met de warmte die ik van van de Nederlanders ontving toen ik hier in jaren ’90 zonder iets aankwam. Mijn buren in Amsterdam, de glimlachende controleurs in het openbaar vervoer en de politie die je gewoon de weg kan vragen. En jaren later de warmte van de Zwollenaren.

Mijn hart huilt voor Oekraïne. Ik ben er al jaren weg, maar het zal altijd een onderdeel van me zijn.

Deel dit:

Theater om over na te denken

21 februari 2022
Categories: Ksenia - algemeen, Zij zagen oorlog
Theater om over na te denken, want wat zou u doen als oorlog u overvalt?
Theater om over na te denken: de poster van tournee 2022 is net uit.

Theater om over na te denken, want wat doet u doen als oorlog u overvalt? En kunt u leven met de consquenties van die keuze?

Met “Zij zagen Oorlog” vertel ik het vertaal van zes mensen die in oorlog terecht komen. Ze maken keuzes en overzien niet altijd de consequenties. Sommige beslissingen lijken logisch, maar zijn ze dat ook?

Zij zagen Oorlog is mijn eerste reprise ooit. Ik ben daar trots op en ga er intens van genieten. De komende maanden kunt u me zien op regionale bevrijdingsherdenkingen of in theaters bij u in de buurt. De speellijst van Zij zagen Oorlog met de bevestigde speeldata en locaties vindt u hier. Er komen er nog diverse bij.

Bij de première maakte RTV Oost beelden van “Zij zagen Oorlog” en een interview. Die dag speelde ik de voorstelling twee keer in de Schouwburg van Zwolle. Dat was best pittig, maar werd vorig jaar eigenlijk de standaard.

Bij RTV Focus mocht ik op de radio in het eerste uur meer vertellen over mijn achtergrond als iemand die geboren is in het oosten van Oekraïne, mijn beleving en theater in zijn algemeen.

Deel dit:

Details bepalen ontwikkeling van een theatervoorstelling

4 februari 2022
Categories: Acteertechnieken, Ksenia - algemeen, Theaterstuk Oscar en Oma Rozerood, Zij zagen oorlog
Details bepalen ontwikkeling van een theatervoorstelling: ksenia marasanova experimenteert met licht en silhouetten voor haar voorstelling Oscar en Oma Rozerood.
Een studie naar licht en silhouetten. (Foto: Roy van Veen)

Details bepalen ontwikkeling van een theatervoorstelling. De kleine dingen, zoals dat heet. Dat is het spel van de actrice, bewegingen over de vloer, de plek van het decor, het licht, eventueel ondersteunende audio en natuurlijk een correct gebrachte tekst.

Ik leer de tekst van buiten en spreek die een aantal keer uit, totdat de betekenis en de intentie duidelijk wordt. Als ik deze intentie in mijn lichaam voel, komen de creatieve ideeën over de houding, de beweging in de ruimte en de muziek.

Woord voor woord enzin voor zin, ontstaat er een scene. Die speel ik een aantal keer achter elkaar en dan voel ik vanzelf waar ik qua emotie of de betekenis mis zit. Tegelijkertijd gebruik ik de camera om met een derde oog een overzicht te houden over de ruimtegebruik. Dat pad bewandel ik alleen, totdat ik het gevoel krijgt dat ik mijn keuzes kan verantwoorden. Met die grove schets ga ik naar de regisseur.

Die kijkt naar de dramatische ontwikkeling en de mise-en-scene, maakt de keuzes scherper, of komt met beter passende interpretatie en soms met nieuwe ideeën. De richting van een voet of een hand kan een wereld van verschil betekenen. Dergelijke details bepalen de ontwikkeling van een theatervoorstelling. Samen komen we tot een doorleefde weergave van een verhaal met geloofwaardige karakters en echte emoties. Dat is een super creatief proces waar ik extreem van geniet.

Details bepalen ontwikkeling van een theatervoorstelling: Ksenia Marasanova speelt Oscar en Oma Rozerood en experimenteert met doeken.
Een experiment met doeken en dans. (Foto: Roy van Veen)

Daarna komt de muziek en dat is een heel belangrijk onderdeel van elke theatervoorstelling. Muziek bepaalt een deel van de emotie en vaak ook het ritme in de vertelling. Je kunt ermee tot rust komen of worden geprikkeld tot spannende ontwikkelingen. Ik experimenteer met diverse soorten muziek, oud en nieuw. En als ik uiteindelijk een goed idee heb van wat ik nodig heb, dan laat ik dat maken.

Het licht ontwerpen we tijdens een aantal voorstellingen voor een lege zaal en ook daarin laat ik me leiden door mijn gevoel. Als dat goed zit, dan kijk ik hoe het werkt voor het publiek en als dat niet past, dan doen we het opnieuw.

Als ik uiteindelijk een voorstelling heb die voor 95% staat, dan speel ik hem voor intimi. Dat zijn een paar voorstellingen en de feedback gebruik ik voor de finetuning.

Dan volgen een paar try outs voor publiek van uiteenlopende leeftijden en met wisselende achtergrond. De meningen van de toeschouwers gebruik ik om de definitieve puntjes op de i te zetten, want uiteindelijk gaat het bij het ontwikkelen van een theatervoorstelling om de details.

Dan is het de hoogste tijd om even wat afstand te nemen. Ik ga een paar weken wat anders doen. Werken aan een nieuw concept, liedjes spelen of een ander optreden voor te bereiden.

Op die manier kijk ik enige maanden later dan met verse ogen naar mijn voorstelling. Dan pas ik hem hier en daar nog aan. Vervolgens repeteer ik zo’n 4 uur per dag en daarna ga ik ermee het theater in.

De doorlooptijd van het proces is voor elke voorstelling gelijk. Detailinvulling verschilt door de herkomst van het verhaal of de muziek. Hier leg ik de verschillen uit tussen ‘Zij zagen Oorlog’ en de voorstelling die ik aan het ontwikkelen ben.

In mijn nieuwsbrieven vertel ik meer over het ontwikkelproces van een voorstelling en daarin vind je ook meer foto’s of film. Als je dat interessant vindt dan kun je je hier (gratis) aanmelden.

Deel dit:

Abonneer je op mijn nieuwsbrief

2 februari 2022
Categories: Ksenia - algemeen
Abonneer je op de nieuwsbrief van actrice ksenia. Deze editie heeft nieuws over de reprise van de toneelvoorstelling Zij zagen Oorlog. Ksenia speelt deze solovoorstelling op bijvrijdingsfestivals en tijdens herdenkingen.

Abonneer je op mijn nieuwsbrief! Gisteren verstuurde ik deze naar abonnees. Als je deze ook wil lezen dan kan dat hier. Via mijn nieuwsbrief blijf je op de hoogte van alle ontwikkelingen rond voorstellingen. Ook meld ik daar dingen die me bezig houden. Abonneren kan op mijn nieuwsbrief kan op mijn website (links).

Deel dit:

Achter de schermen

24 januari 2022
Categories: Acteertechnieken, Ksenia - algemeen, Naar Berlijn, Strannik, Theaterstuk Oscar en Oma Rozerood, Zij zagen oorlog
Achter de schermen is een voorstelling als de ringen van een ui die door een heel team aan specialisten tot een geheel gemaakt wordt.

Via mijn website vraagt iemand hoeveel tijd er zit in het ontwikkelen van de voorstelling. Eerder werd die vraag me al op Facebook gesteld. Het is een voor de handliggende vraag, waarop ik een uitvoerig antwoord beloofd heb: hoe gaat het er achter de schermen aan toe?

Idee

Alles begint met een idee en dat ontstaat doordat een verhaal me grijpt of een situatie me raakt. Die inspiratie kan overal vandaan komen. In het geval van ‘Zij zagen Oorlog’ is dat de gedachte van ergens te wonen en er volledig bij te horen, maar dan toch je land uit te moeten omdat een klein deel van de mensen om je heen dat wil en de rest daar niet tegen ageert. 

Verkennen en ontdekken

Als zo’n idee echt gaat leven, dan ga ik daarmee aan de slag om het vorm te geven. Ik heb daar via allerhande opleidingen een pallet aan tools en technieken voor geleerd. Ik put zelf vooral uit Meisner Technique en Grotowski. En hoewel dat vooral Amerikaanse technieken zijn, leerde ik ze in Den Bosch, want daar zit de Meisner Academie. Ik werk grof een eerste karakter uit en zoek wat de persoon drijft en zoek zo mijn weg.

Van verhaal naar vorm

Dat proces zit in mijn hart en hoofd en groeit uit naar ‘actie op de vloer’ waar direct meer mensen bij betrokken zijn. In eerste instantie een regisseur, in dit geval Paul Dekker. 

We zijn dan niet bezig met een voorstelling, maar gewoon met een verhaal. Dat heeft een bepaalde spanningsboog en emotie en lengte. We zijn dan actief bezig met het invullen van witte vlekken en zo onstaat er langszaam een vorm van iets dat een voorstelling kan worden. 

In de ontwikkeling zijn we dan halverwege, maar tijdstechnisch is het hooguit een kwart. Eerder nog minder. Hoelang deze periode duurt kan ik niet zeggen, want dat is afhankelijk van het verhaal en de rijping. 

In aanloop naar ‘Zij zagen Oorlog’ duurde deze periode enige maanden, maar voor mijn andere voorstelling was het idee er direct toen ik een boek las. 

Niet alleen

Uiteindelijk ontwikkelen Paul en ik zo een voorstelling en als dat voor 90% staat, gaan we finetunen: choreography, emoties, stem, uiterlijk, kleding, muziek, licht en eventuele effecten. Daarvoor kan ik leunen op een vast team van mensen waar ik meerdere voorstellingen en andere projecten mee heb gedaan. Samen brengen we de voorstelling dan naar een moment dat we hem als ruwe try-out kunnen laten zien aan een select gezelschap van kijkers. 

Van showcase naar try-out

Die eerste ruwe versie noemen we een showcase. De feedback die we krijgen koppelen we aan onze eigen ervaring en de ideeën die we nog hadden, of de ambities die nog in de pipeline zaten. Zo werken we toen naar een eerste echte try-out met publiek. 

De feedback van de try-outs verwerken we, inclusief onze ervaringen met audio, licht, etc. Dat allemaal leidt tot optimalisaties, cq. verbeteringen op weg naar de première. 

Twee concrete voorbeelden in de tijd

Aan ‘Zij zagen Oorlog’ ontwikkelden we nagenoeg heel 2019. Ik speelde een aantal showcases aan het einde van het jaar, om begin 2020 vervolgens twee grote try-outs te spelen in België. In februari speelde ik nog drie try-outs in Nijkerk en Hoevelaken en in mei zou ‘Zij zagen Oorlog’ in premiere gaan. Dat lukt door corona-maatregelen helaas niet, dus de première werd opgeschoven naar september 2020. 

‘Zij zagen Oorlog’ speelde ik vervolgens tientallen malen voor publiek en die voorstelling speel ik ook in 2022 nog. Tot en met 9 mei sta ik ermee in theaters of bij bevrijdingsherdenkingen (ook in 2023 en 2024 trouwens). 

Op 9 juni 2022 gaat mijn nieuwe voorstelling in première. Het idee daarvoor ontstond najaar 2020 toen ik een boek las. Het ruwe ontwerp voor de voorstelling maakte ik met regisseur Paul Dekker tot de herfst van 2021. In de zomer speelde ik in de betuwe in een tent een stuk voor een aantal vrienden. Het voelde goed en de feedback was positief, dus we besloten de rechten te verwerven en daarna hebben we de voorstelling doorontwikkeld. 

Eind december 2021 speelde ik een showcase van ca. 20 minuten. Additionele showcases vervielen omdat er wederom sprake was van een lockdown. Op 9 juni gaat de voorstelling in première en het spreekt voor zich dat ik hem voor die tijd nog wel ergens als een grote try-out speel, maar op dit moment is dat nog onduidelijk. 

15 maanden

Nu ik zo op beide processen terugkijk, constateer ik dat ik in beide gevallen zo’n 15 maanden aan de voorstelling heb gewerkt voordat hij in zijn geheel ergens het theater in ging. Ondanks dat het vertrekpunt van beide producties heel anders is en ze in de uitvoering totaal niet op elkaar lijken.

Deel dit:
lees meer

We spelen dus voorlopig niet

14 januari 2022
Categories: Ksenia - algemeen

De persconferentie was duidelijk: sekswerkers, kappers en winkels open, de rest blijft even dicht. Je merkte het vandaag in de binnensteden: het was ranzig druk en diverse gemeentelijke besturen riepen op om thuis te blijven, want voordat je het weet help je een virus van boter op je hoofd en ontwetendheid te verspreiden. Enfin, het is een ontzettend pijnlijke situatie voor de horeca en podiumdieren zoals ik, maar daar doe je niets aan. 

Voor de sekswerkers ben ik blij, want dat zijn net als ik ZZP’ers, die niet of slechts heel beperkt door de regering voor geleden schade gecompenseerd worden, dus super tof dat die weer een paar centen kunnen verdienen. Wel hoop ik dat ze niet gelijk de halve tweede kamer over zich heen krijgen. Genaaid worden met een lockdown is één ding, maar niemand zit er op te wachten om na enige maanden broodroof te moeten dealen met de depositie van de Woordvoerder Stikstof.

Op 25 januari horen we hoe het verloop van onze broodwinning er verder uitziet. De kans is aanwezig dat zowel de horeca als de culturele sector gebruikt worden om 2G de samenleving in te duwen. Als ik daar aan denk, krijg ik direct flashbacks naar de USSR waar ik ooit geboren werd. 

Tot 25 januari ga ik vooral iets leuks doen. Met de hond wandelen en oefenen, oefenen, oefenen. Ik hou jullie op de hoogte!!

Deel dit:

De vergeten wetenschapper Cecilia Payne

4 januari 2022
Categories: Ksenia - algemeen, Ooggetuigen, Zij zagen oorlog
Afbeelding voor

De kans is groot dat je nog nooit gehoord hebt van Cecilia Payne. Tot ruim een eeuw geleden waren wetenschappers ervan overtuigd dat de zon uit hetzelfde materiaal gemaakt was als de aarde. Maar Cecilia Payne ontdekte na lang onderzoek dat de zon uit waterstof en helium bestond en dus heel anders in elkaar zat als onze aarde. 

Ze schreef er in 1925 aan Harvard een scriptie over. Diverse beroemde astronomen noemen het de beste scriptie in astronomie ooit. Haar begeleidend professor adviseerde haar echter om de essentiële conclusies af te zwakken of zelfs ‘onecht’ te noemen, aangezien ze ingingen tegen de heersende wetenschappelijke mainstream en dat deed ze uiteindelijk. 

Diezelfde professor kwam jaren later via eigen onderzoek tot dezelfde conclusies en publiceerde daar in 1929 over. In een voetnoot noemt hij het baanbrekend werk van Payne. Deze professor wordt daarom nog altijd door veel mensen gezien als de ontdekker van de ware samenstelling van de zon. Dat werd later formeel wel rechtgezet, maar het leed was al geleden want her en der krijgt hij nog altijd die onterechte erkenning. 

Payne werd na veel doorzettingsvermogen en strijd in 1956 de eerste vrouwelijke professor aan Harvard. Ze zorgde ervoor dat onderzoek door vrouwen serieus genomen werd en dat ze gelijkwaardig behandeld werden. 

Ze kwam trouwens op Harvard terecht nadat ze eerst in Engeland aan het prestigieuze Cambridge gestudeerd had. Daar kreeg ze na het afronden van haar studie geen diploma, want tot 1948 hadden vrouwen daar volgens wetenschappers geen recht op, want onderzoek wees uit dat het om een minderwaardig geslacht ging. Inmiddels bekijkt de wetenschap wat breder naar de wereld, waardoor er in de westelijke samenleving wat gelijkwaardiger met vrouwen wordt omgesprongen.

Deel dit:

Werkende moeder

28 december 2021
Categories: Ksenia - algemeen

Net als iedere werkende moeder moet ik nogal wat verantwoordelijkheden met elkaar combineren. Dat viel initieel niet mee, maar door de jaren heen heb ik geleerd dat er in een ritme altijd een soort proces ontstaat, met tijd voor elkaar en tijd voor werk. Daarbij heb ik het geluk dat mijn dochter me graag helpt bij een deel van mijn werk: mijn teksten en de techniek, waaronder de audio zoals in de clip.

Doorgaans hanteer ik een tijdsplanning waarbij ik (heel) vroeg op sta om dan dingen te doen die ik alleen moet doen. Zaken die we samen kunnen doen plan ik in, zodat we daar echt ruim de tijd voor hebben. 

We spreken en schrijven beide vloeiend Nederlands, maar onderlinge communicatie geschiedt vaak in het Russisch, omdat we dat vanaf haar geboorte zo hebben gedaan. Mijn dochter spreekt Nederlands met haar vader en Nederlandse familie en Russisch met mij en haar Russische familie. De specifieke termen die betrekking hebben op teksten uit mijn stukken of onderdelen daarvan gaan vanzelfsprekend in het Nederlands. Voor vakjargon gebruiken we algemene Engelstalige theatertermen, waardoor een overleg dan snel een bont geheel van talen wordt. 

Ieder moment dat je met elkaar hebt is zo een klein feestje. Ik geniet daar echt intens van.

Deel dit:

Fijne dagen!

20 december 2021
Categories: Ksenia - algemeen
Thumbnail afbeelding 1936

Ondanks alle moeizame regelgeving mocht ik dit jaar toch nog zo’n 27 keer mijn voorstellingen opvoeren. De meeste daarvan via een stream, maar alles beter dan een DVDtje opzetten zeg maar. Ik wens u het allerbeste toe, met veel vrolijkheid en frisse gevoelens en gedachten.

Het is jammer dat de allerlaatste shows in theater uitgesteld worden naar volgend jaar, maar laten we er maar niet teveel bij stilstaan, want zo ernstig is het allemaal ook weer niet. Volgend jaar belooft sowieso een grandioos theaterjaar te worden. 

Niet eerder had ik zoveel boekingen rond de jaarwisseling! Bijna 30 en er zijn er nog meer op komst!!! In 2022 kunt u me werkelijk door het hele lang zien met niet één maar twee voorstellingen. 

Tot en met 9 Mei speel ik ‘Zij zagen Oorlog’, de show die velen van jullie kennen en die gaat over keuzes van mensen in oorlog en de consequenties van die keuzes. 

Vanaf 9 juni speel ik mijn nieuwe solo over de schoonheid van het leven, hoe oneerlijk dat soms ook lijkt. Bijgaande foto komt uit een repetitie en ik kan niet wachten op jullie reacties! 

Blijf veilig met elkaar en wees gelukkig. Het leven is een geschenk, iedere dag opnieuw.

Deel dit:

Welk DVD-tje zet jij op?

19 december 2021
Categories: Ksenia - algemeen
Thumbnail afbeelding 1934

De sterkste schouders dragen de zwaarste lasten en dat is in deze tijd van opeenvolgende persconferenties met conflicterende besluitvorming niet anders: de culturele sector, alsmede winkeliers en de horeca gaan tot 14 januari op slot. Het pittige nieuws kwam tamelijk onverwacht aangezien we nog niet zo lang geleden (lees: 7 hele dagen) net een persconferentie hadden gehad waarin bestaande maatregelen verlengd werden tot na het kerstreces van de Tweede Kamer en het Kabinet (hey, wat toevallig). 

Op basis van die boodschap zijn voorstellingen opnieuw gepland en kosten gemaakt om bezoekers middels mail, advertenties en telefoon te informeren over de nieuwe planning. Dat gaan we dus nog een keer doen. En die kosten betalen we allemaal zelf, zoals we ook het ontwikkelen van onze voorstellingen zelf betalen en nul euro schadeloosstelling of compensatie van de overheid krijgen. 

Ik wens jullie hoe dan ook geweldige dagen. Geniet van elkaar en de mensen waar je mee samen kunt zijn. Het leven is kort en niet altijd even eerlijk, al realiseer ik me heel goed in wat voor paradijs we hier leven. 

Natuurlijk begrijp ik ook dat het sluiten van de winkels jullie raakt en daarom heb ik nog een kooptip voor je. Op Schiphol zijn alle winkels en kroegen achter de douane wel gewoon open. Moet je alleen even ergens een vliegticket voor weinig scoren. 

Mocht je thuisblijven, dan rest het advies van Hugo de Jonge: je kunt altijd een DVD opzetten. Ik ben altijd in voor tips. Welke DVD zet jij op?

Deel dit: