Elke maand gratis nieuwsbrief:

Ze hadden wel langer mogen blijven

Afbeelding voor None

85 is ie als ik hem spreek. Zijn hele leven postbode geweest en nu al wat jaartjes met pensioen. Amper 12 was hij toen Zwolle bevrijd werd en daar kijkt hij met gemengde gevoelens op terug. 

“Wij hadden het in Zwolle niet zo slecht tijdens de oorlog en de Duitsers gedroegen zich over het algemeen correcter dan de Canadezen die later kwamen. Als die oorlog nog een jaartje of 2 langer geduurd had, dan had ik bovendien vloeiend Duits gesproken.”

Op de Hanekamp spreek ik bij toeval een zoon van een kleine boer die indertijd aan de rand van Zwolle was gevestigd: “We hadden een groentetuin waar we net genoeg konden verbouwen voor onszelf en wat mensen in de buurt. We konden af en toe wat ruilen tegen een liter melk of spek, maar dat was het ook.” 

Zelf bracht hij in de laatste twee jaar op de fiets brieven rond. Dat waren brieven van Duitsers maar ook van Zwollenaren en van buiten de stad. “Ik was jong en vond het heerlijk om buiten te fietsen en me nuttig te maken. Ik kwam veel op de diverse hoofdkwartieren, de legerposten en bij luchtdoelgeschut van Duiters in en rond de stad. Het waren over het algemeen keurige lui, die altijd wel wat te drinken of te eten voor me hadden en een spelletje wilden kaarten of dobbelen.”

Met gemengde gevoelens kijkt hij terug op de bevrijding: “Die Canadezen vonden zichzelf de grote helden en gingen met eten, chocolade en kousen achter ieder meisje aan, ook achter mijn zussen. Die hadden daar geen zin in, maar daar hadden die soldaten geen boodschap aan. Ze achtervolgde ze tot op het erf. Pas toen een commandant ze tot de orde riep werd het rustiger. In 5 jaar oorlog hebben we dat gedoe met de Duitsers nooit gehad. Herrenvolk noemden ze zich zelf, nou op basis van hun gedrag richting mijn zussen is daar niets van gelogen.”

Dat ze zelf geen last hebben gehad van de oorlog betekent niet dat er geen gruwelijke dingen zijn gebeurd of dat hij totaal niet blij was met de bevrijding: “Door bombardementen was hier en daar veel schade in de stad en in 1945 werd de sfeer in Zwolle ook grimmiger. De Duitsers waren de strijd beu en de meesten geloofden niet meer in de overwinning. De sfeer was niet meer zo goed en waar ze eerder nog weleens een kop echte thee voor me hadden, zat het er niet meer in. Tuinen en kelders werden leeg gehaald, ook die van ons. Wel bleven ze keurig richting mijn zussen. 1945 was in zijn geheel geen fijn jaar. Pas medio 1946 werd het allemaal weer wat beter.”

NOOT: Naam en adres bekend. Wil niet met naam in de krant of op internet. Tijdens zijn werk bij de Post deze mening weleens geventileerd in een discussie over de bevrijding en kreeg gelijk het stempel dat hij een nazi zou zijn. Hij oordeelt slechts op basis van het gedrag tov. zijn zussen.

Deel dit: