Op Radio 1 vroeg Frénk van der Linden me welke identiteit me het dierbaarst is. Hij somde op dat ik een geboren Oekraïense ben, een Russische vader heb, uit een joodse familie kom en uiteindelijk in Nederland mijn thuis vond. Ik vind het een lastige vraag, want wanneer ben je nu eigenlijk iets of voel je daar iets bij? Uiteindelijk was het antwoord voor mij eenvoudig: de Nederlandse identiteit is mij het meest dierbaar, omdat ik hier de vrijheid heb om delen van alle identiteiten te mixen tot wie ik ben.

In een land als Rusland ligt het heel anders, want daar ben je alleen iemand als je in bepaalde hokjes valt. Heb je een kleurtje, dan ben je af. Joods? Ook af.

Dat gold vroeger ook voor Oekraïne trouwens. Als Joden zijn we daar niet voor niets uit gevlucht. Sinds de toenadering tot het westen wordt het in Oekraïne normaler, maar ze hebben nog best een weg te gaan.

En dat is geen schande.

Nederland deed er zelf honderden jaren over om het land te worden dat het nu is. Oekraïne heeft die vrijheid pas een jaar of 30 en moet nog veel ontdekken (en de huidige oorlog gaat daar zeker bij helpen).

Maar ook hier waren joden niet altijd welkom. Sterker nog, joden mochten niet zomaar overal in Nederland wonen. Vandaag herdenken we in mijn woonplaats Zwolle dat het 300 jaar geleden is dat Joden toestemming kregen voor vestiging.

300 jaar zijn er dus Joden in Zwolle. Dat is best lang, al waren ze in de periode 1940-1945 niet zichtbaar omdat degene die niet werden opgepakt ondergedoken zaten bij families die besloten niet onverschillig te zijn.

Ter gelegenheid van 300 jaar Joden in Zwolle speel en acteer ik vandaag in Dalfsen liederen uit de Joodse Diaspora. Liederen van een volk op de vlucht, omdat het lang geen thuis had en uiteindelijk elders een huis moest maken.

Optredens zijn vrij toegankelijk. Hier vind je meer informatie over locatie en tijden.