Naar Berlijn

Naar Berlijn is een toneelvoorstelling over mensen in het oosten van Europa tijdens de tweede wereldoorlog. Op de foto Ksenia met een vlag.

De tournee die voor 2022 en 2023 gepland stond werd geschrapt in verband met de (toen dreigende) oorlog in Oekraïne. Na de Russische inval in Oekraïne, besloot Ksenia de voorstelling te archiveren. Nu het geboorteland van haar vader het geboorteland van haar moeder (en zichzelf) aanvalt, is ze niet in staat deze voorstelling te brengen.

Update: Met Jan Terlouw sprak Ksenia over het verschil tussen de oorlog in West-Europa en in Oost-Europa. Door onbekendheid daarmee doen bestuurders in West-Europa uitspraken die in Oost-Europa voor veel pijn, woede en verdriet zorgen, en wantrouwen voeden. Die cultuurverschillen zijn mede debet geweest aan het ontstaan van de huidige oorlog tussen Rusland en Oekraïne.

Over de voorstelling

Naar Berlijn is een educatieve voorstelling met liederen en vertellingen over mensen in het oosten van Europa tijdens de tweede wereldoorlog. Niet over politici of generaals, maar over mensen op straat. Over moeders en vaders, over kinderen en grootouders. Hun angsten, hun wensen en ambities. Naar Berlijn gaat over (gedwongen) migratie, diefstal van cultuur, loyaliteit, gelijkwaardigheid en hoop. 

Oorlog gaat in het nieuws altijd over grote getallen, maar uiteindelijk beleef je die individueel. Naar Berlijn werd ontwikkeld in 2020 en beleefde een korte vrijheidstour in de meidagen van 2021. De voorstelling is inmiddels gearchiveerd (zie boven).

5 mei, 8 mei of toch 9 mei?

Onze vrijheid hebben we deels te danken aan het Rode Leger en de bevolking van de USSR. Zonder hun onmetelijke offers was West-Europa niet of pas heel veel later van de Duitsers bevrijd. Zonder de hulp uit het westen was de USSR wellicht niet tegen de nazi’s opgewassen. Daarover is heel weinig bekend in de landen van de voormalige Sovjet-Unie, want dat werd op school niet behandeld. Maar ook in West-Europa is weinig bekend over hoe barbaars de tweede wereldoorlog in het oosten van Europa was en welke invloed het gebrek aan erkenning van die Sovjet-inspanning heeft op de lokale bevolking vandaag de dag. 

In Nederland vieren we vrijheid op 5 mei, terwijl de rest van de westerse wereld de overwinning op de Duitsers herdenkt met het vieren van VE-Day op 8 mei. De onvoorwaardelijke overgave van het gehele Duitse leger gebeurde echter niet op 5 mei in Wageningen, of op 7 mei aan de westerse geallieerden in Frankrijk, maar op 8 mei op het hoofdkwartier van de Sovjet troepen van de USSR in het district Berlijn-Karlshorst. Door tijdsverschillen was het in Moskou toen al 9 mei. Daarom viert Oost-Europa het einde van die allesvernietigende oorlog jaarlijks groot op de 9e, de eerste dag dat Europa formeel weer vrij was. 

Nederlands leren met werk van Drs. P

Ksenia werd geboren in Charkiv, gelegen in het oosten van Oekraïne. Toen onderdeel van de Sovjet-Unie een land dat niet meer bestaat. Ze ontvluchtte de USSR en kwam via omzwervingen in 1994 aan in Amsterdam. Ze leerde Nederlands met de gedichten van Drs. P en met het luisteren naar de radio. 

De tweede wereldoorlog liet diepe sporen na in haar familie. Haar Russische oma maakte 900 dagen belegering van Leningrad mee, is held van de stad en werkte na de oorlog als chemicus aan de accu’s van de Spoetnik 1, de eerste satelliet die ooit in een baan om de aarde vloog. Haar Joodse familie werd tijdens de oorlog door Stalin uit Charkiv geëvacueerd, omdat Opa als ingenieur werkte aan de beroemde T-34 tank.

Ksenia vertelt middels liederen in Russisch, Oekraïens, Pools en Engels wat het verloop van de oorlog deed met de mensen. Ze begeleidt zichzelf daarbij op gitaar.

Naar Berlijn

Type voorstelling: muziektheater met historische liederen, geacteerd, live gezongen en gespeeld.

Genre: Chanson

Duur: 100 minuten, inclusief een pauze van een kwartier.

  • Script & Uitvoering: Ksenia Marasanova
  • Klank/beweging: Brenna Palughi
  • Kostuums: Joke Davelaar
  • Make-up: Sarah Rafrafi 
  • Techniek: Sofia van Veen 
  • Productie/AV: Roy van Veen

Educatie

De voorstelling kan op verzoek uitgebreid historisch worden ingeleid om één en ander in een nog breder perspectief te zetten. Ook is er een educatief programma, inclusief nabespreking, beschikbaar voor primair- en voortgezet onderwijs. Stuur ons een bericht als u meer wilt weten.

Speelhistorie

  • Bevrijdingstour 2021, 9 voorstellingen in mei.
  • Live gespeeld in Odeon Cultuurhuis in Tweede Exloërmond voor Theater na de Dam 2021.
  • Live gespeeld in het Koningstheater in ‘s-Hertogenbosch voor Theater na de Dam 2021.

Andere voorstellingen van Ksenia

Beelden uit 2019, van een muzikale reis door haar verleden. Het lied zit wel in “Naar Berlijn”.

https://player.vimeo.com/video/414836066